maandag 19 maart 2007

Letterlijk en figuurlijk


Delft – Wat is het verband tussen hedendaagse kunst en die van vier eeuwen geleden? Daar gaat het over op de tentoonstelling Contour / Continuïteit in de Delftse musea. De Rotterdamse beeldend kunstenares Gracia Khouw laat letterlijk en figuurlijk zien wat heden en verleden samen tot kunst maakt. Op een witte muur van Museum Nusantara bracht zij het woord ‘Keleseh Peseh’ aan.

 Keleseh peseh op de muur van de voormalige Indische Instelling.

Zondagmiddag keken Corien & ik er lang naar. We weten dat Khouw in haar werk vaak de hoofdrol gunt aan letters. Bovendien schildert en maakt ze collages waarbij de locatie een duidelijke rol speelt. Ondanks deze wetenschap lukte het ons toch niet om te ontdekken wat het werk bedoelt te zeggen. Gelukkig waren we in gezelschap van de kunstenares. Zij gaf de oplossing: “Je moet het hardop lezen”. Toen we dat deden hoorden we de oplossing: “ ‘Keleseh peseh’ klinkt als ‘klessebessen’.”

Corien in gesprek met de Rotterdamse kunstenares Gracia Khouw.

Khouw legde het aan Corien uit:”Keleseh peseh is een Indonesisch woord dat ‘in het Nederlands praten’ betekent. Nu hoor je het in het dagelijkse leven niet meer. Het is een woord uit de koloniale tijd. In die tijd hoorde je in Nederlands-Indië veel Nederlands. Dat was voor de oorspronkelijke bewoners niet te snappen. Door de klank van het Nederlandse woord ‘klessebessen’ na te bootsen ontstond het woord ‘Keleseh Peseh’. Zo klonk het immers voor de Javanen en Sumatranen”.
Nu we het weten, begrijpen we het kunstwerk op de muur van de voormalige Indische Instelling in een keer. Dit woord brengt de enorme culturele kloof die er toen was tussen de Nederlanders en de vroegere Indonesiërs in één keer in beeld. Gracia Khouw doet het letterlijk en figuurlijk.

Geen opmerkingen: