dinsdag 11 februari 2003

Prinsenhof ontdekt Rubens in de collectie


Delft - Het Stedelijk Museum het Prinsenhof is mogelijk reeds drie eeuwen lang de onwetende bezitter van een schilderij van de Vlaamse meester Peter Paul Rubens (1577-1640). Het doek, geschilderd tussen 1618 en 1620, hing vele jaren onopgemerkt in het stadhuis op de Markt. Tijdens saaie momenten op vergaderingen op het stadhuis heb ik van heimelijke bekeken. Het werk, voorstellende het ‘Salomonsoordeel’ is in 1703 geschonken aan de stad Delft door de zoon van de 17e eeuwse Delftse burgemeester Hendrik van Bleyswijck. Na een onderzoek van een jaar en drie maanden is ”voor 98 procent zeker” vastgesteld dat Het Salomonsoordeel van de hand van Rubens afkomstig is, zegt directeur Daniëlle Lokin van het Prinsenhof. Op het ongeveer twee bij tweeëneenhalve meter grote kunstwerk staat het gruwelijke oud-testamentische tafereel afgebeeld van koning Salomo en de twee vrouwen die strijden om een baby. Salomo achterhaalt wie de echte moeder is door te dreigen het kind te laten doden. De echte moeder wijst het kind onder die dreiging toe aan de andere vrouw om het leven van de baby te sparen.

Het oordeel van Salomon

Lokin legt het tafereel uit: ”Het betreft hier een dramatisch oordeel. Twee vrouwen claimen de moeder te zijn van het jongetje dat nu dreigt in tweeën te worden gedeeld. De echte moeder probeert nu met alle macht Salomon er van te weerhouden het jongetje te doorklieven. Alleen de echte moeder zal het niet zover laten komen om haar zoon te offeren. Daarmee is voor Salomon duidelijk wie de echte moeder is.”
Het doek is vervaardigd op het atelier van Rubens in Antwerpen, tussen 1618 en 1620. Totnogtoe ging men er vanuit dat het rond 1660 was gemaakt door een anonieme navolger van Rubens.
De restaurateur van het Prinsenhof, Marcel de Man, kreeg tijdens zijn vijftien maanden durende werkzaamheden aan het schilderij steeds meer het vermoeden dat het doek was gemaakt door Rubens. Hij legde zijn bevindingen uiteindelijk voor aan de deskundigen van de Rubenianum in Antwerpen. Die instelling geldt als de autoriteit op het gebied van Rubens. Volgens Lokin onderschrijven de Belgische deskundigen de bevindingen van de restaurateur van het Prinsenhof. Er wordt verder onderzoek naar de vermoedelijke Rubens gedaan, zowel naar de structuur van het olieverfschilderij als naar de geschiedenis van het werk.