zondag 3 oktober 2004


Exotisch olifantje kijkt om

Met de kont naar de geestelijkheid.Rome – Waarom zette beeldhouwer Bernini een obelisk op een olifantje? Is het slechts een grappig bedoelde decoratie voor het Palazzo Barberini? Als we de toeristengidsjes moeten geloven dan is het niet meer dan dat. Maar gelukkig weet ik, na mijn bezoek aan Rome, beter.
Welingelichte bronnen verzekerden mij het volgende. De antieke obelisk lag, waarschijnlijk al eeuwen lang, in de kloostertuin van Santa Maria sopra Minerva. De broeders wilden het ding wel eens uit hun tuin hebben en bedachten dat het als een monument op hun piazza zou moeten komen. Aan Bernini werd gevraagd een en ander te realiseren. De broeders vonden om religieuze redenen dat de zuil op een olifant moest komen. Volgens de broeders is de olifant een symbool van intelligentie en vroomheid. De belichaming van de deugden waarop christenen hun ware wijsheid dienen te vestigen. Bernini kreeg aanwijzigen hoe een religieuze olifant er uit moet zien. Gedurende zijn werkzaamheden bleven de broeders echter steeds opnieuw andere aanwijzingen bedenken. De kunstenaar werd doodmoe van al hun bemoeienissen. Bernini bracht een enorm zadeldek aan op de olifant en plaatste daar de obelisk op. Hij kreeg steeds opnieuw te horen welke symboliek er nu weer in moest worden verwerkt. Uiteindelijk besloot Bernini om de olifant met de kont in de richting van de broeders op het plein te plaatsen. Dat was zijn eigen manier om symboliek in het kunstwerk te brengen. De broeders hebben het nooit geweten. Enigszins beschroomd onthul ik het nu hier.

Geen opmerkingen: