zaterdag 1 mei 2010

Paul Gauguin op Koninginnedag

In een kraam op de Voldersgracht.Delft – Op Koninginnedag slenterden Corien & ik over de vrijmarkt van Delft. Langs de grachten en op de pleinen in de binnenstad zaten handelaars in kramen en kinderen achter matjes en kleden vol met spullen. Ik zag veel knuffels. Toen wij er lang kwamen begon de koopwaar net weer een beetje op te drogen. In een van de kramen op de Voldersgracht viel mijn oog op een schilderij. Het was een kopie van het bekende schilderij van Paul Gauguin ‘Fatata te miti’. De Fransman schilderde het in 1892. Het originele olieverfschilderij hangt in The National Gallery of Art in Washington. De ‘Fatata te miti’ in de Delftse kraam was geverfd op een paneel. De handelaar toonde op mijn verzoek de achterkant van het schilderij. Op het houtwerk zat een papiertje geplakt. Daaruit bleek dat deze kopie uit Odense in Denemarken kwam. Het dateerde volgens de tekst uit 1893. Dat trok natuurlijk mijn aandacht, want het origineel dateert uit 1892. Deze kopie was dus een jaar jonger. Het is bekend dat de postimpressionistische Franse schilder iets had met Denemarken. Hij was in 1873 getrouwd met de Deense Mette Sophie Gad. Ze kregen samen vijf kinderen. Aanvankelijk was Gauguin een succesvol beursmakelaar en kunstverzamelaar. Schilderen deed hij slechts als hobby. Toen in 1882 de beurs instortte, raakte Gauguin zijn baan kwijt. Hij vertrok met zijn gezin naar Kopenhagen om in het geboorteland van zijn vrouw een nieuw bestaan op te bouwen. Dat werd geen succes en Gauguin besloot een bestaan op te bouwen als kunstschilder. Ik zal je zijn levensverhaal verder besparen, maar voor dit verhaal is belangrijk te vermelden dat hij op initiatief van kunsthandelaar Theo van Gogh in Arles een tijdje optrok met de Nederlandse kunstschilder Vincent van Gogh.

De kopie komt mogelijk uit Denemarken.

Broer Theo dacht dat ze van elkaar zouden kunnen leren. Dat was een ongelukkige periode. Maar in 1893 – het jaar waarin de kopie werd geschilderd – lukte het kunstliefhebbers om in het stadsmuseum van Odense in Denemarken een tentoonstelling te organiseren met werken van Paul Gauguin en Vincent van Gogh. Gauguin had toen al een tijdje op Tahiti gezeten waar hij o.a. dit schilderij maakte. Het was in die tijd gebruikelijk dat musea voor een tentoonstelling kopieën lieten maken. Ze gebruikten die als reclameposter voor de tentoonstelling. Dat zal ook wel in Odense zijn gebeurd met werken van de beide schilders. Ik vermoed dat dit exemplaar in de Delftse kraam zo reclamebord is geweest.

Ik heb het toch maar achtergelaten.

De tentoonstelling werd overigens geen succes en Gauguin vertrok definitief naar Frans-Polynesië. Hij ligt daar begraven op het kerkhof van Atuona op de een van de Marquesaseilanden. Voor mensen die geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van marketing of posters verzamelen zou het een leuke aankoop zijn geweest. De handelaar vroeg er aanvankelijk 90 euro voor, maar ik mocht hem meenemen voor 50. Omdat het Koninginnedag was, zei hij. Ik heb het toch maar in het kraampje achtergelaten. Maar het verhaal wilde ik je niet onthouden.

1 opmerking:

Martien zei

Een echt mooi schilderij is het ook niet. 50 euro voor een mooie kopie van een mooi schilderij is het wel waard. Maar deze had ik ook laten hangen. Althans mijn smaak is het niet.