Annefien in de jaren ‘50 ’s-Hertogenbosch – Gisteren vierden we met z’n allen de verjaardag van Annefien. De jarige Job ontving ons thuis met een heerlijke lunch. Daarna doken we op de tentoonstelling Knus in het Noordbrabants Museum terug in haar jeugd. We hebben immers allemaal onze herinneringen aan die knusse tijd waarin de wereld nog overzichtelijk was. Al snel bleek op de tentoonstelling dat je op verschillende manieren terug kunt kijken. Toen we er rondliepen, wisten we het weer. Het was de tijd van Drees, Korea, de Watersnoodramp, de Greet Hofmans-affaire, de Koude Oorlog, emigratie en het ‘rode gevaar’. Een tijd van hard werken en weinig veranderingen. Een verzuilde samenleving waarin het gezag van de overheid en de kerk onaantastbaar was. Terwijl ik rondwandelde op de tentoonstelling kwam het allemaal weer terug. Het was niet alleen knus, het was ook kneuterig. Een tijd van burgerlijkheid en een benepen moraal. Plotseling stonden we oog in oog met een meer dan levensgrote foto van Annefien. Temidden van tijdgenoten, hing ze daar met een scheve schaats in de handen. Zo oog in oog met deze reusachtige Annefien realiseerde ik me dat je ook anders kunt terugkijken op de jaren ’50. Het was ook de tijd waarin ons land op grote schaal industrialiseerde en waarin de grondslag werd gelegd voor de huidige welvaartstaat. De tijd waarin de techniek haar intrede deed. Dat laatste werd in de huisgezinnen heel zichtbaar door de komst van de wasmachine. Tussen de alledaagse dingen, variërend van kleding tot bromfiets, van meubels tot kampeerartikelen, kwamen de jaren ’50 weer tot leven. Op de tentoonstelling zagen we dat juist in die jaren ons leven, in het gezin en op school, veranderde. Omdat onze materiele omstandigheden veranderden, namen onze culturele mogelijkheden toe. Natuurlijk werden onze wensen en verlangens nog veelal verwezenlijkt binnen de kaders van kerk en lokale gemeenschap. Maar op de tentoonstelling zagen we ook hoe het toen borrelde en gistte onder de oppervlakte van de samenleving in ons ogenschijnlijk zo brave en knusse Nederland. We sloten de dag af met een gezellige maaltijd in een knus restaurant in Den Bosch.