Openbare toilet bestaat 150 jaar

Londen – Het valt de Nederlandse bezoeker in Groot-Brittannië meteen op: je behoeft niet lang te zoeken naar een openbare toilet. In tegenstelling tot de Nederlandse steden zijn de Britse ruim voorzien van publieke plasplaatsen. Toch neemt ook hier het aantal af. Het eerste openbare Britse toilet verscheen in 1852 in de Londense Fleet Street. Publieke wc’s werden in de 19de eeuw geïntroduceerd om het ‘wild plassen’ tegen te gaan. De Victoriaanse toiletgebouwtjes zijn vaak heel gracieus. Het zijn betegelde ondergrondse ruimten met een ijzeren hek er omheen. Bij een openbare wc op The Strand verscheen onlangs voor deze gelegenheid een vrouw getooid als Britannia. De dame heeft een meer dan levensgrote penny bij zich. Dat was immers de prijs die je in die tijd moest betalen voor het gebruik van de wc. De uitdrukking "to spend a penny" wordt ook nu nog algemeen gebruikt om aan te geven dat men even naar de wc moet.

Groot-Brittannië is trots op dit verleden, maar tegelijk ook een beetje gegeneerd. Het aantal openbare toiletten loopt namelijk sterk terug. Het allereerste historische toilet in Fleet Street is al gesloten en er zullen nog velen volgen. 75% van alle openbare toiletten in de Britse steden is sinds 1995 gesloten. Vorige jaar waren er nog 5800 openbare toiletten in Engeland. Dat is één op elke 8000 inwoners. Het is overigens nog steeds veel meer dan in Nederland. Clara Greed, een onderzoekster van de Universiteit van West Engeland, maakt een studie van openbare toiletten. Zij vertelde me dat het aantal publieke wc’s met name voor vrouwen snel afneemt. Dat is jammer want voor hen is ‘wild plassen’ geen alternatief. Veel van de oude Victoriaanse toiletten zijn nu afgesloten en roesten weg. Maar sommige krijgen een nieuwe bestemming zoals cafeetje, bloemenkiosk, theatertje en nachtclub.
The British Toilet Association doet erg haar best om overal goede toegankelijke openbare toiletten te krijgen. Ze hebben de ‘Loo of the Year Award’ ingesteld voor de stad met de beste openbare wc’s.

Een Nederlandse uitvinding gaat de Engelsen nu helpen om het ‘wild plassen’ te bestrijden. In Westminster, de centrale Londense wijk, bevindt zich de drukste bezochte openbare wc van het land: the Leicester Square loo. Daar komen meer dan 1 miljoen mensen per jaar een plasje doen. Toch zoeken nog veel plassers een boom of portiek op. De bestuurders van Westminster hebben nu een nieuw wapen in de strijd tegen het ‘wild plassen’. In de drukke toeristengebieden komen de in ons land uitgevonden inklapbare urinalen. Die komen uit het trottoir omhoog op drukke momenten zoals vrijdag- en zaterdagavond. In Delft vind je ze op de Markt.