De Delftse portrettenfabriek

Delft – Tweede kerstdag brachten we met het gezin van Saskia & Sander een bezoek aan de tentoonstelling ‘Portretfabriek Van Mierevelt’ in museum Het Prinsenhof. Stadgenoot Michiel van Mierevelt (1566-1641) was een van de meest productieve en succesvolle schilders, maar toch heeft vandaag de dag bijna niemand meer van hem gehoord. [klik hier voor een filmpje] Toch zijn het zijn portretten die ons beeld van Nederlanders uit de zeventiende eeuw, zoals van Hugo de Groot, Constantijn Huygens en Pieter Corneliszoon Hooft, hebben gevormd. Hij slaagde er als een van de weinige kunstenaars uit de 17de eeuw in om met zijn schilderkunst een fortuin te vergaren. Hij verkocht namelijk vanuit zijn atelier betaalbare kopieën van portretten van beroemde en bekende Nederlanders. Door zijn commerciële manier van werken was hij instaat om duizenden werken te produceren. Hij maakte steeds gebruik van dezelfde ponstekening voor zijn portretten. Hierdoor ontstond in zijn werk een standaardcompositie voor het gezicht. Ondanks deze methode dragen de individuele portretten toch de kracht en herkenbaarheid van de geportretteerde. Van Mierevelt voegde namelijk specifieke, zeer goed uitgevoerde details aan de gezichten toe.

Het succes van Van Mierevelt begon met zijn portret van Maurits. De Staten-Generaal verleende hem het octrooirecht op de reproductie van een gravure van zijn schilderij. Dat levert de ondernemende Delftenaar niet alleen veel geld, maar ook grote bekendheid op. De kleinkinderen vonden het erg leuk om in het museum aan de slag te gaan met de portrettenstandaard van Van Mierevelt. In zijn hele oeuvre maakte hij gebruik van de zelfde afmetingen en verhoudingen. Hij had een standaard voor een mannen- en een vrouwengezicht. Voor iedere klant paste hij deze standaard zo aan dat het toch weer een goed gelijkend portret werd. Met veel overgave tekenden de meisjes met behulp van de standaard van de meester uit de Gouden Eeuw een portret.

Tweet