Nipper’s graf
Kingston upon Thames - Alweer enige tijd geleden bezocht ik met een Delftse journalist onze Engelse zusterstad Kingston upon Thames. En omdat journalisten altijd nieuwsgierig zijn, stelde ik hem voor het graf van Nipper te bezoeken. Graven zijn intrigerend. In Delft brengt het vermeende koningsgraf in het Kalverbos immers bij tijd en wijle ook de pennen van de journalisten en de gemoederen van de lezers nog flink in beroering. Dit geldt niet voor het graf van Nipper. In Kingston is zijn laatste rustplaats slechts nog met enige moeite te vinden. Terwijl we er heen wandelden, bleek dat m’n reisgenoot zelfs niet wist wie Nipper was. Niettemin is Nipper een beroemdheid wiens afbeelding over de hele wereld bekend is. Hij ligt begraven in de tuin van een pand aan Clarencestreet, waarin nu een filiaal van Lloyd’s Bank is gehuisvest. Een plaquette in de hal van de bank herinnert daaraan.
Maar wie was nu deze Nipper. Wel het is een in 1884 geboren fox-terriër. De kansen op eeuwige roem voor het hondje ontstonden toen het baasje van Nipper zo’n dertien jaar later overleed. Het diertje kwam toen in huis bij diens broer Francis Barraud. Dit nu was een gedreven schilder, die probeerde met zijn talenten de kost te verdienen. Hij schilderde zijn nieuwe huisgenootje terwijl het beestje via de grote toeter van een fonograaf naar de stem van zijn overleden broer luisterde. Hij gaf het doek de toepasselijke titel :”His Master’s Voice”. Maar ondanks het ontroerende onderwerp van het tafereeltje, kon hij het schilderij nog niet aan de straatstenen kwijt. Tegen de eeuwwisseling kwam de nieuwe uitvinding de grammofoon in de belangstelling. Barraud zag zijn kans schoon en veranderde de fonograaf op z’n schilderij in een grammofoon. Met deze nieuwe versie stapte hij naar het pas geopende kantoor van The Gramophone Company in Londen. Daar zag men nu wel mogelijkheden voor het doek. Voor 100 pond verkocht de schilder het doek, inclusief de auteursrechten. Enkele jaren later werd het schilderijtje het vaste handelsmerk van The Gramophone Company. Het hondje werd in korte tijd over de hele wereld populair. Zelfs in de tijd dat de grammofoon al lang was vervangen door de cd-speler bleef het hondje op de labels van de klassieke platen van EMI rond draaien. Aan het eind van de vorige eeuw verdween het pas van de labels. De winkels van hun keten heten nog wel HMV en tonen het beestje op de gevels. Dit alles vertelde ik, al wandelend aan de Delftse vertegenwoordiger van de pers. Het mooie van het verhaal vind ik bovendien dat het eigenlijk allemaal flauwekul is. Want het Nipper kon nooit via de grammofoon naar de stem van zijn overleden baasje hebben geluisterd. Tenzij de man een zanger was. Slechts toen er nog een fonograaf op het schilderijtje stond, klopte de voorstelling. Daarop kon je je eigen stem opnemen en weer afluisteren. Maar een kniesoor die daar oplet. Zeker niet de mensen die in de hal van de bank in Kingston achteloos aan de plaquette ter ere van Nipper voorbij stappen.


Klik op "His Master’s Voice”.