Huis & Tuin is een tweeluik met dubbele bodem
Den Haag – Alan Ayckbourn heeft inmiddels zo’n 60 toneelstukken geschreven. Wanneer wij in Engeland vertoeven, proberen we er ook altijd een te zien. En met zo’n grote productie lukt dat heel vaak. Want na Shakespeare is Ayckbourn de meest gespeelde auteur ter wereld. Hij heeft nog iets met William (en ook met Molière) gemeen. Ayckbourn leidt zijn eigen theater en schrijft zijn stukken voor zijn eigen groep. De première vindt altijd plaats in zijn eigen theater in Scarborough. Pas daarna gaan zijn stukken naar Londen en de rest van de wereld. Om die reden noemt men hem ook wel de Molière van Scarborough.

Een van de dingen die hem bijzonder maakt is de vorm van zijn stukken waarin hij het zichzelf steeds moeilijker maakt. Zo is er “How the other half lives”, waarin je op het toneel twee in elkaar overlopende huiskamers zag, verbonden door overspel. “Just between ourselves” dat op verschillende verjaardagen in een jaar speelt. “Way upstream” dat op een boot op het toneel speelt. Maar het knapste staaltje vind ik toch wel het nu door het Nationale Toneel op de planken gebrachte ”House & Garden”. Het zijn twee stukken met dezelfde personages, die simultaan gespeeld worden in twee verschillende zalen en waar je onafhankelijk van elkaar naar kunt kijken. Wij zagen gisteren ‘Tuin’ in de Guido de Moorzaal en vanavond in de Koninklijke Schouwburg ‘Huis’. De Guido de Moorzaal is voor het publiek vanuit de Koninklijke schouwburg te bereiken met een speciaal gebouwde loopburg. De acteurs rennen, voor het publiek in de zaal onzichtbaar, achter de coulissen heen en weer.

De stukken spelen op de dag van het jaarlijkse dorpsfeest. In en rond het grote landhuis van de familie Prent is iedereen druk bezig met de voorbereidingen. In dit stuk rekent Ackbourn af met Teddy Prent (een prachtrol van Gijs Scholten van Aschat) die een politieke carrière wil beginnen als parlementariër. Maar de egoïstische Prent kan niet luisteren, heeft geen idee wat liefde is en is een hulpeloze knoeier. De schrijver brengt dat meesterlijk in beeld als Teddy met de Franse actrice Lucille Cadeau (een knappe rol van Will van Kralingen) in een malse regenbui aan de rand van de vijver zit. Zij ratelt en kirt maar door in het Frans. Hij verstaat er geen barst van en blijft toch maar doorpraten. Het is een hilarische scène en van een ongekende lichtheid, maar beeldt tegelijk de karakters genadeloos uit. Een andere knappe rol vond ik die van Stefan de Walle, die de goeiige huisarts Geert Mees speelt. Het tweeluik van Acykbourn schuift steeds op een knappe manier in elkaar. Van blijspel naar drama en weer terug: een prachtige dubbelslag.
Mijn advies: gauw kaartjes halen. Ze zijn bijna op.

Alles over Sir Alan Ayckbourn

Dit zijn de toneelstukken van Alan Ayckbourn

Huis & Tuin in de koninklijke schouwburg

De foto’s van de voorstelling