maandag 11 mei 2009

Heimwee naar Tito


Belgrado – Het naoorlogse communistisch Joegoslavië bestond uit zes deelrepublieken: Slovenië, Kroatië, Bosnië-Herzegovina, Servië (met de zelfstandige provincies Kosovo en Wojwodina), Macedonië en Montenegro. Dat plaatje ziet er nu heel anders uit. Het Joegoslavië van maarschalk Tito bestaat niet meer. Toen hij in 1980 op 87-jarige leeftijd overleed, bleek dat hij er niet in was geslaagd om voor een opvolger te zorgen die door alle partijen werd geaccepteerd. De nationalistische gevoelens laaiden weer op en we weten allemaal waar dat toe heeft geleid. Van de mensen die ik hier sprak, kreeg ik niet de indruk dat er heimwee is naar het oude Joegoslavië.

Jovanka, de hoogbejaarde weduwe van Tito had op zijn sterfdag een krans gelegd bij zijn graf.

Dat gevoel bestaat wel over Tito. Bij veel Serviërs thuis hangt zijn foto nog steeds aan de muur. Zijn graf in het centrum van Belgrado wordt niet alleen bezocht door toeristen zoals wij. Ook de Serviërs komen er. Ik zag een groepje jonge Serviërs foto’s van elkaar maken bij het standbeeld van Tito. Sommige brachten daarbij de militaire groet. Wij waren de dag na zijn dood bij het graf. We zagen dat zijn hoogbejaarde weduwe Jovanka een krans bij zijn graf had gelegd. Veel van haar landgenoten kwamen die dag ook om stil te staan bij dat moment in hun geschiedenis, maar de grote verering is weg, daarvoor in de plaats kwam heimwee.

Geen opmerkingen: